Η επιχείρηση των ΗΠΑ κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, με το βαρύγδουπο όνομα «Σφυρί του Μεσονυχτίου», δεν είναι μόνο ένα στρατιωτικό γεγονός. Είναι ένα σύνθετο γεωπολιτικό αφήγημα, όπου η αλήθεια διαμορφώνεται ανάλογα με το μικρόφωνο και το ακροατήριο. Ας δούμε λοιπόν τι συμβαίνει στην πραγματικότητα πίσω από τις δηλώσεις:
1. Γιατί ο Τραμπ λέει πως «τα κατέστρεψε τα πυρηνικά»; Τελειώνει άραγε ο πόλεμος;
Ο Ντόναλντ Τραμπ λειτουργεί πάντα με γνώμονα την εικόνα της απόλυτης κυριαρχίας. Η δήλωση «τα εξαλείψαμε» δεν είναι τεχνική. Είναι πολιτική πυρηνική βόμβα για το εσωτερικό ακροατήριο – για να εμφανιστεί ως ο «άνθρωπος που τελειώνει πολέμους με μια μόνο επιχείρηση».
Ούτε ο ίδιος, ούτε το Πεντάγωνο, έχουν αποδείξει πως καταστράφηκε ο πυρηνικός πυρήνας του Ιράν. Λένε «σοβαρές ζημιές», όχι «καταστροφή».
Άρα, όχι, ο πόλεμος δεν τελειώνει. Τελειώνει όμως ίσως ένα επικοινωνιακό κεφάλαιο: αυτό όπου ο Τραμπ δείχνει «αποφασιστικότητα» και «νίκη», λίγο πριν τις εκλογές.
2. Γιατί οι Ιρανοί λένε «δεν κατέστρεψε»;
Οι Ιρανοί επιδιώκουν να δείξουν αλώβητοι. Λένε πως «δεν κατέστρεψαν τίποτα ουσιώδες», ότι το ουράνιο είχε ήδη μεταφερθεί, ότι το πρόγραμμα συνεχίζεται. Ο νόμος που ψηφίστηκε για την αναστολή συνεργασίας με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας δείχνει κλιμάκωση, όχι αποκλιμάκωση.
Τι σημαίνει αυτό;
Όχι απαραίτητα άμεσος πόλεμος, αλλά επικίνδυνη εσωτερική πίεση για αντίποινα, ιδιαίτερα μετά από ταπεινωτικές απώλειες χωρίς εκδίκηση. Το ιρανικό αφήγημα είναι: «είμαστε όρθιοι, τώρα θα μιλήσουμε εμείς».
3. Είναι τελικά όλο αυτό ένα επικοινωνιακό παιχνίδι; Ναι. Και είναι θανάσιμο.
Τραμπ, Ιρανοί, Ευρωπαίοι, ακόμη και οι Τούρκοι, παίζουν στη σκακιέρα της δημόσιας εντύπωσης.
-
Ο Τραμπ χρειάζεται νίκη χωρίς χερσαίο πόλεμο,
-
το Ιράν χρειάζεται αντίσταση χωρίς συντριβή,
-
η Ευρώπη προτιμά να μην καεί,
-
και η Τουρκία να κρατήσει και το καρπούζι και το μαχαίρι.
Κανείς δεν θέλει όντως γενικευμένο πόλεμο, αλλά όλοι θέλουν να φαίνεται ότι δεν έχασαν.
Είναι όλοι νικητές πάνω σε πτώματα; Δυστυχώς, ναι.
Οι βομβαρδισμοί δεν σκότωσαν μόνο τεχνολογία, αλλά και εργαζομένους, τεχνικούς, στρατιώτες, ανθρώπους της νύχτας. Αυτοί δεν θα αναφερθούν σε καμία επίσημη δήλωση. Όπως και οι επόμενοι, αν η απάντηση του Ιράν έρθει.
Συμπέρασμα: Το «Σφυρί» χτύπησε, αλλά δεν έκλεισε τον πόλεμο – τον μετέφερε στην επόμενη φάση.
Μια φάση πιο σκοτεινή, πιο επικίνδυνη. Επικοινωνιακά, όλοι κρατούν το χαμόγελο του «νικητή». Αλλά στο έδαφος, η σκακιέρα αιμορραγεί.
Η επόμενη κίνηση είναι του Ιράν. Και αυτή θα δείξει αν ζούμε απλώς ένα επεισόδιο ή την προσεκτικά σκηνοθετημένη αρχή του μεγάλου πολέμου.
